Uzman Diyetisyen Selen Teksoy Tamel

“AĞAÇ YAŞ İKEN EĞİLİR” sözü tam da bu durum için söylenebilecek en iyi söz diye düşünüyorum. Yapılan araştırmalar bebeklerin 21. Günden itibaren bile çevresinde olan olaylara gösterilen tepkileri anlayıp hafızaya alabilecek döneme girdiğini gösteriyor. İşte tam da bu sebepten ebeveyn olarak beslenme alışkanlıklarınızın sağlıklı seçimlerle oluşturulması ve bunun bir zorunluluk değil benimsendiği için yapılması çocukların sağlıklı beslenme alışkanlıklarını kazanmalarını kolaylaştırmaktadır. Bebeklikte ve çocuklukta besin öğelerinin yeterli ve dengeli bir şekilde karşılanması ve yine bu dönemde kazanılan doğru beslenme alışkanlıkları;  yetişkinlikte ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarını en aza indirmekte ve/veya önlemektedir. Bu sebepten dolayı bebeklik döneminde ayına uygun olarak yeterli ve dengeli beslenmek büyük önem taşımaktadır. Ek gıdalara erken ya da geç başlanması ileride sindirim sistemi ile ilgili sorunların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bu noktada beslenme uzmanlarının önerdiği ek gıdalara geçiş zamanına uyulması önem taşımaktadır.

YAŞ DÖNEMLERİNE GÖRE BESLENME

Yenidoğan bebek için en ideal besin anne sütüdür. İlk 6 ay sadece anne sütü bebek için idealdir. Teorik ve pratik olarak anne sütünün yetersizliği söz konusu değildir. Memeden süt emildikçe süt yapımı da gerçekleşmektedir. Aylık 500 gr ile 1 kg  arası artış anne sütü ile beslenen bebek için normaldir. Ayda 400-500 gr alan bir bebek için endişeye kapılmak ve anne sütüne ek olarak mamaya başlamak gereksizdir (Büyüme eğrisi mutlaka takip edilmelidir). Anne sütünün miktar ve kalitesi bu dönemde büyük önem taşımakta ve anne için en tedirgin olunan konulardan biri haline gelmektedir. “Acaba çocuğum doyuyor mu?”, “Sütüm yeterli geliyor mu?” ve daha sıralayabileceğimiz birçok soru emziren annelerini zihnini sürekli meşgul etmektedir. Emziren annelerin yeterli sıvı tüketimi sütün miktarı, sağlıklı ve dengeli beslenmesi ise bebeği için gerekli olan anne sütünün kalitesi için çok önemlidir.

6. aydan sonra mutlaka katı besinlere geçilmelidir. Ek besinlere başlarken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Bunlar:

• • Her yeni gıdaya tek tek ve az miktarda başlanmalı, miktar giderek artırılmalıdır.
  • Ek gıdalar bebek açken denenmeli, istemiyorsa ısrar edilmemeli daha sonra tekrar denenmelidir.
  • Bebeğin yemek öğün saatleri düzenli olmalıdır.
  • Katı besinler 6-9 ay arası dönemde çatalla ezilerek, meyveler için kabukları soyularak ve küçük parçalara bölünerek bebeğe verilirken; 9-12 aylık dönemde yemekler ezilmeden, meyveler ise soyulmadan ve fazla bölünmeden verilmelidir.
  • Gluten içeren besinlere (makarna, un, şehriye, ekmek…vb)  4. aydan önce başlanmamalı fakat başlamak için 7. Ay da geçilmemelidir.
  • Deniz ürünleri arasından Kabuklu deniz ürünleri, Kılıç balığı ve Köpek balığı ; içecekler arasından ise Çay, Kahve ve inek Sütü 12 aydan önce bebeğe verilmemelidir.
  • 0-1 yaş arası dönemde tuz ve şeker kullanılmamalıdır.
  • Porsiyon ölçülerine dikkat edilmelidir. 1 yaş öncesi dönemde mide kapasitesi göz önünde bulundurulmalı ve her beslenmede miktar 30 ml /kg’ı aşmamalıdır. 1 yaşında ise pratik olarak her yemekten 1 Çorba Kaşığı olacak şekilde (Ör: Bezelye = 1 Çorba Kaşığı + Pilav = 1 Çorba Kaşığı + Yoğurt = 1 Çorba Kaşığı) bebek beslenmelidir.

Bir yaşında artık bebeğinizin herhangi bir alerjik durumu ya da sağlık problemi yok ise tüm gıdalara geçişi yapılabilmektedir. Bu dönemden sonra mutlaka yemek masasında aile ile birlikte öğünlerini tüketmelidir. Burada da yine önemli noktalardan bir tanesi ebeveynler hangi besini reddeder veya tepki gösterirse çocuklar da onu hafızaya alıp sonrasında aynı tepkilerle karşınıza çıkabilir.