Konuk Yazar: Göz Doktoru Uz. Dr. Serkan Dağdelen

Bebek ve çoçuklarda göz sorunlarının erken tanısı büyük önem taşımaktadır. Çocuklarda en sık görülen sorunlar, göz tembelliği, şaşılık, miyop, hipermetrop ve astigmattır.

0-16 yaş grubundaki çocukların göz sağlığını korumak için;

Doğduktan hemen sonra muayene;  katarakt, göz tansiyonu, retina problemleri gibi hastalıklara bu dönemde tanı konulması, geri dönüşü olmayan görme kayıplarını engelleyecektir. Katarakt veya gözün ağ tabakasındaki rahatsızlıklar 2-3 ay içinde kalıcı görme kaybı ve sonrasında yaşam boyu düzelmeyen göz titremelerine (nistagmus) neden olmaktadır.

6 ay — 1 yaş arası muayene özellikle şaşılığın tespit ve tedavisi için son derece önemlidir. 6 aydan sonra devam eden kaymalar mutlaka tedavi gerektirir. Bu dönemde burun kökünün henüz gelişmemesine bağlı olarak gözlerde yalancı kayma denilen durum da görülebilir. Bu yaş aralığında Plusoptix Bilgisayarlı göz muayenesiyle daha önce saatler süren bebek muayenesi dakikalar içinde yapılabilmektedir.

3 yaş civarında, okula başlamadan önce ve okul sürecinde 1 – 2 yılda bir göz kontrolü yapılması gerekir.

Çocuklarda Miyop olduğunda bulanık gördüğü için etrafla ilgisi fazla olmaz. Miyobu durdurmak ise elimizde değil. Bizim yaptığımız şey, gözün fonksiyonu olan iyi görmeyi sağlamaktadır. Görme kusurları, kırma kusurlarıyla birlikte bunları yerine koyup, kişi ya da çocuğun rahat görmesini sağlamaktır. Tedaviden derken iyi görmeyi ifade etmekteyiz. Çocuk gözlük kullanmazsa, o zaman gözün retinasında normal net bir görüntü oluşamayacağı için ömür boyu hep az gören bir çocuk olarak kalır.

Hipermetrop çocuklar genellikle çok sık göz kırparlar. Çünkü gözünü kırptıkça korneadan bir tabaka geçer ve göz bir anlığına net olarak görür. Sonra görüntü tekrar bulanıklaşır. Elinde tuttuğu bir şeyi çok yakına getirerek bakar. Biraz baş ağrısı olabilir. Aileye “başım ağrıyor”, “gözüm ağrıyor” diye söyleyebilir veya sulanma, kızarıklık ve çapaklanmalar görülebilir. Gözün zorlanmasından kaynaklanabilecek çapak gibi sekresyonlar görülebilir.

Astigmat, noktasızlık demektir. Bir noktayı nokta şeklinde görememek, dağınık, saçılmış bir şekilde görmek demektir. Hem uzakta hem yakında baktığı cisimleri kişi net göremez. Bu da yine baş ağrısı, göz ağrısı, hipermetropiye benzer şikayetler ve göz kırpmalara neden olur. Halk arasında bilinen bir şey vardır. Uzağı görmeyen miyop, yakını görmeyen hipermetrop… Kural olarak belki öğretme açısından doğru olmakla birlikte

hipermetropi yüksek olduğu zaman veya astigmatizma olduğu zaman kişi uzağı da yakını da güzel göremez. Onun için öyle bir genelleme yapmayı biz pek sevmiyoruz.

Göz tembelliği her yaşta görülebilir. Göz tembelliğine ‘Ambiyopi’ denir. Doğuştan olan göz kusurları tam tedavi edilmezse, göz tembelliği ortaya çıkmaktadır. Göz tembelliği, iki gözün farklı numaralarda olmasıyla meydana gelir. Az düşük olan numaralı gözün görüntüsü daha net olacağı için beyin tarafından o gözün görüntüsü tercih edilir. Öbür bulanık görüntü bir tarafa itiliyor. Böylece o göz kullanılmadığı için tembel göz olur. Görmesi diğer göze göre az olur. Küçük çocuk hiç onu fark etmez. Bir gözü fonksiyon ettiği için normal yaşantısında kullanır. Eğer gözde bir şaşılık meydana getirmiyorsa ailenin de içi rahattır.

Şaşılıkta ise annenin hamileliğinde ilk üç ay içinde göz kasları geliştiği için burada bir sorun olabilmektedir. Gözün boyutunda da sorunlar olabilmektedir. Hamileliğin ileri dönemlerinde annede bir rahatsızlık olursa, bebek riske girerse o zaman gözdeki kasları besleyen damarlar ve bunun hareketini sağlayan sinirler etkilenebilmektedir. Bunun haricinde görme bozukluklarından kaynaklanan göz kaymaları, şaşılıklar da olabilmektedir.

Ailelere çocuklarının sağlıklı gelişimini desteklemek için özellikle erken zamanda göz kontrolü yaptırmasını tavsiye edilmektedir.