Çocuk Odasında Nelere Dikkat Edilmeli?

Dr. İç Mimar

Simge Bardak Denerel

Çocuklukta yaşanılanlar insanların her zaman yüreklerinin en derin en özel yerinde saklanmaktadır. Sevgili Doğan Cücel -oğlu hocamızın dediği gibi “Bir insanın anavatanı çocukluğudur, çocukluğunu doya doya yaşayamamış bir insanın mutlu olması çok zordur. O nedenle bir anne babanın en temel görevi çocuklarının çocukluğunu doya doya yaşamalarına olanak vermektir.” Bu sözlerden de yola çıkarak çocukların kendi ortamlarında rahat ve özgürce yaşayabilmeleri için kendi odalarını benimseyip sevmeleri ve orda vakit geçirmek istemelerinin çok önemli olduğunu söylemek mümkündür.

 

Çocuk odası tasarımında, genellikle anne baba olarak yaptığımız en büyük hata, kendi beğeni ve doğrularımızla çocuklarımızın odalarını seçmektir. Fakat unutmamamız gereken bir şey var ki, nasıl siz başkasının seçtiği mobilyalar ile severek yaşayamazsanız çocuklar içinde durum böyledir.

Bebeklik sonrasında çocuk artık kendi odasında nasıl mobilyalarla yaşamak istediğini hayal edebilir. Bu yüzden çocuk odası düzenlerken her zaman çocuk merkezli davranmak gerekmektedir. Yıllar önce yapmış olduğum bir çalışmada farklı çocuk odası görsellerini hem annelere hem de çocuklarına gösterip bir oda seçmelerini istedim. Çalışma sonucunda hiçbir anne ve çocuk aynı odayı seçmedi. Bu da demek oluyor ki onlarla aynı düşünemiyoruz. Umarım bu yazıdan sonra çocuğunuzun seçimlerine önem verip odayı düzenlersiniz.

 

Alan kullanımında çocuğun yaşına uygun fonksiyonları düşünmek gerekir. Oda içerisinde çok fazla eşya olmadan çocuğa özgürce oynayabileceği alan yaratmak şarttır. Bu alan zeminine koyacağımız yumuşak malzemelerle çocuğun oyun alanını belirleyebiliriz.

 

Mobilya Seçimi

 

Çocuk odasında mobilya seçimi çocuğun yaşına göre değişim göstermektedir. Bebeklik sonrası dönemde çocuklar kendi boyutlarında sınırlandırılmış yatma alanında kendilerini daha güvenli hissederler. Bunlar ev şeklinde veya çadır şeklinde olan yere yakın yataklardır. Bu mobilyalarda kullanılan malzemelerin her zaman çocuk sağlığına uygun olduğundan emin olmak gerekir. Masif ahşap olan ürünlerin seçilmesi önerilmektedir.

 

Depolama Alanı

 

Çocuklar hayatı oyun oynayarak deneyimlemektedir. Oyuncaklar için ciddi bir depolama alanına ihtiyaç vardır. Oyuncakların gruplanıp depolanması en iyi çözümdür. Kutulu oyuncaklar, kitaplar, peluşlar, oyunlar, Legolar vs. Gruplanan oyuncakların saklanması, kullanılıp yeniden yerine kaldırılması ve çocuğun bunun sorumluluğunu alması önemlidir. Depolama alanı açık veya kapalı, çocuğun ulaşabileceği şekilde olmalıdır.

 

Aydınlatma

 

Çocuk odalarında aydınlatma üç şekilde olmalıdır. Aydınlatma fonksiyonlarına bakacak olursak aşağıdaki gibi gruplara ayırabiliriz.

 

  1. Genel aydınlatma

Tüm odanın aynı anda homojen olarak aydınlatılmasını sağlar.

 

  1. Lokal Aydınlatma

Çalışma masası üzerinde veya okuma köşesinde olacak olan aydınlatma.

 

  1. Loş Aydınlatma

Gece kullanılan yatak başında düşük ışık yayan aydınlatma.

 

Tüm bu fonksiyonların tavana veya duvara monte olduğundan ve ısınmayan ampul kullandığınızdan emin olunmalıdır.

 

Zemin

 

Çocuklar çok hareketli oldukları için düşme ihtimalleri hep mevcuttur. Bu sebepten dolayı çocuk odalarındaki zeminler her zaman yumuşak olmalıdır. Ahşap zeminler kolay temizlenebildiğinden dolayı kullanılması doğrudur. Fakat oyun alanında mutlaka halı ya da başka bir yumuşak malzeme kullanımı çocuğun oyun konforunu arttırmaktadır.

 

Duvar Renk ve Desenler

 

Renklerin ve desenlerin tüm insanlar üzerinde etkili olduğunu her zaman hatırlayın. Son yıllarda çocuklar için çok eğlenceli duvar kağıtları üretilmektedir. Çocuğunuzun benimsediği bir karakter yada keyif alacağı bir desende duvar kağıdı kullanabilirsiniz. Geriye kalan duvarları da duvar kağıdının içinde olan bir renkle boyayıp tamamlayabilirsiniz. Hazır satılanlarda sevdiği deseni bulamamışsanız özel duvar kâğıdı baskıları yapan firmalar günümüzde oldukça çoğalmıştır.

 

Odanın yönü, güney batı yönündeyse doğal ışığı yeteri kadar alıyor demektir. Bu durumda odanın renkleri koyu renklerden de seçilebilir. Fakat oda çok fazla gün ışığı almıyorsa renkler genellikle açık tonlarda seçilmelidir. Renk seçimi yaparken ya bir rengin 3-4 tonu ya da canlı renklerin bir biriyle olan uyumunu seçmesi için çocuğunuza sunabilirsiniz.

 

Serbest Duvar

 

Her çocuk, önüne bir A4 kağıdı konulduğunda bunun ona yetersiz geldiğini söylemekte ve mutlaka alan dışına çıkıp masaları ve duvarları karalama eğilimine girmektedir. Bu yüzden çocuk odalarında boş bir duvarın bir bölümünü onun özgürlük alanı olarak belirleyin ve o duvarı özgürce karalamasına izin verin. İnanınki bu onun gelişimi için çok önemlidir. İsterseniz bu duvarı siyah tahta duvar yapın isterseniz beyaz bırakın bu hiç fark etmez, yeter ki onun kocaman karalayacağı bir duvarı olsun.

Tavan

Duvarda seçmiş olduğunuz desenin tavana da devam etmesi çocuk için masalsı bir odası olduğu hissini uyandırır. Zemin, duvarlar ve tavanın bütün olarak tasarlanmış olması odanın samimiyetini artırmaktadır.

 

Perde

Çocuk odasında kullanılacak perde güvenlik açısından stor perde olmalıdır. 4-8 yaş çocuklar çok hareketli olduğundan dolayı kumaş perdeyi oyuncak gibi görüp tehlike yaratabilirler.

 

Güvenlik

Oda içerisinde kullanılan mobilyaların köşelerinin yuvarlatılmış olması ve çocuğa uygun olması çok önemlidir. Ayrıca kullanılacak elektrik prizlerinin kapaklı olması da çocuğun güvenliği açısından önem taşımaktadır. Çocuğun yaşına göre yatak kenarında koruyucu kullanılmalıdır. Yatak, duvar kenarına yerleştirilmek zorunda kalınmışsa çocuğun duvarla teması yumuşak malzemelerle önlenmelidir.

 

Sonuç olarak; çocuk odası seçiminde, anne baba olarak o çocuğun bir birey olduğunu düşünüp onun da hayalleri ve bir kimliği olduğunu unutmayıp seçimi çocuğa bırakmak gerekmektedir. Siz sadece fonksiyonları belirleyin. Bırakın mobilyaların nasıl, ne renk ve ne şekilde olacağına o karar versin. İnanın ki o zaman o çocuk odasının içinde kendi seçimleriyle daha özgür ve daha mutlu olacaktır. Odasını benimseyip sevecek ve daha çok vakit geçirecektir.

 

Tüm çocukların, çocukluklarını doya doya yaşayabilmelerini diliyorum.