Yaz Tatili Öğrenme Kaybı: Nedir ve Ne Yapabiliriz?

Eğitim Uzmanı  ve Danışmanı

Ayşe Hunat Öztoprak

Öğrenciler sonbaharla birlikte okula döndüklerinde yaz tatiline girdikleri öğrenme düzeyinden daha düşük bir seviyede başlayacaklar akademik yıla. Bu fenomene Yaz Öğrenme Kaybı, Yaz Gerilemesi veya Yaz Öğrenme Yoksulluğu deniyor.

 

Yaz tatili sonrasında yaşanan bu kayıp, öğrencilerin bir eğitim öğretim yılında öğrendikleri bilgileri geri getirmekte yani hatırlamakta yaşadıkları başarısızlıktan kaynaklanır.

Konuya ait yabancı kökenli araştırmalar 1900’lü yılların başına kadar gidiyor ve sadece sizin biricik çocuğunuzda görülen bir durum değil.

 

Bulgular, orta düzeydeki bir öğrencinin tüm okul yılı boyunca edindiği bilginin %25 – 30’unu yazın yitirdiğini, en sivri kaybın matematikte yaşandığını ve sınıf düzeyi arttıkça kaybın çoğaldığını gösteriyor.

 

Yurt dışında yaz boyunca yaşanan eğitim açığını kapatmaya dönük okul tabanlı yaz programları düzenleme çalışmaları yapılıyor. Okul tabanlı yaz programlarından kastedilen eğlenceli, deneyim ağırlıklı ve akademik temellere dayandırılan etkin yaz okulları.

 

Amaç çocukların oyalanması veya sadece hoş vakit geçirmesi değil. Amaç bilinçli bir şekilde yapılandırılmış, çocuk beynini düşünmeye, çözüm üretmeye yöneltebilecek ve özellikle deneyim kazanmasına yönelik merak duygusunu açığa çıkartacak, hareketi merkeze alacak ve akademik temeli olan eğitim programlarını çocuklara sunmak.

 

Tüm bir eğitim öğretim yılını okulda geçiren çocuklar için her sabah uyanıp tekrar aynı okul ortamına gitmektense, yazın da yaz olduğunu unutmamak önemli. Hem okulun da özlenmesi gerek! Tercihen açık alan, güvenlikli ve eğitimcilerce düzenlenen yaz okullarını seçin.

 

Kıbrısımızda çocuklar için yaz opsiyonları çeşitli, sadece araştırmanız yeterli ve ilgili bir ebeveyn olarak eğitim içeriğini, eğitimcilerin sertifikasyonunu sormaktan çekinmeyin.

 

Yaz okulları öğrenme kaybına önlem dışında ne kazandırır?

 

  • Hayat becerisi kazandırır.

 

Yaz okulları boyunca çocuklar birçok grup etkinliğinde bulunur. Özellikle yaş farkı olduğu durumlarda iletişim becerisini geliştirme ve anlaşmazlıkları çözümleme konusunda kendilerini geliştirirler.

 

Liderlik yapma veya takım üyesi olma adına bir çok gerçek hayat tecrübesi kazanılır.

 

Yaz okulları okul formatından uzaktır, aslında hayatın kendisi eğitimdir ve eğitim hayatın kendisidir ancak uygulamaya gelindiğinde okullar formal yapıda 21.yüzyıl eğitim anlayışında yeri olmayan hayata hazırlamak amacı güdülerek kendilerini gerçek yaşantıdan soyutlarlar. Eğitim hayata hazırlanmak değildir, yaşantının ta kendisidir ve ömür boyu sürer.

 

  • Bağımsızlık kazandırır.

 

Yaz okullarında aileden ayrı kalınır. Gönül ister ki yatılı yaz okulları olsun ve çocuklar tam anlamda bağımsızlığı tatsın ama kültürümüz buna pek imkan vermiyor.

 

Sakın yanlış anlaşılmasın, yaz tatilinde annenelere dedelere gönderilen çocukların kazançları başka bir boyutta oluyor.

 

Büyüklerimizle, akrabalarımızla geçirdiğimiz zamanın çok kıymetli olduğunu düşünüyorum. Hele köye gönderilen çocukların aile fertleri ile yaşamı paylaşmaları bambaşka bir tecrübe.

 

Yaz okullarında ise kendi kendilerine kalan çocuklar iç seslerine kulak vermeyi öğrenirler.

 

Güçlü oldukları alanları keşfederler. Bir yetişkinin koruması altında olmadan nasıl bir seçim yapacağını gözlemlemek ise bir öğretmen olarak hem zor hem coşku kaynağı benim için. Kendi kendine yeten bireylere dönüşürler gözünüzün önünde, kendilerine olan inançları artar.

 

Bir yetişkin müdahelesi olmaması çok büyük bir tecrübe kazandırır ve istisnasız hepsi kendine güvenle ayrılır.

 

  • Serbest zaman kazandırır.

 

Çocuklar bir okul yılı boyunca rutinlere bağlı yaşarlar.

 

Ders zili, ödev saati, banyo vakti, yatma saati vb. hayat şartları nedeniyle olmazsa olmazlarımız.

 

Yapılandırılmış olmasına karşın yaz okullarında serbest zaman çocukların kendi kendilerini oyalamaları için fırsat tanır.

 

Çocuk gelişimi için sıkılmak önemlidir. Yaratıcı düşünme becerilerini geliştirir ve kendi oyunlarını oluştururlar. Düşüncelerini, duygularını ifade etme fırsatı yakalarlar ve daha sağlam temellere oturturlar kişiliklerini.

 

  • Dayanıklılık kazandırır.

 

Dayanıklılık, düştüklerinde kalkmalarını ve yola devam etmelerini sağlar.

 

Pes etmemeyi öğrenirler ve bir kez başardıklarında kendilerini güçlü hissederler. Yaz okulları emek vermeyi, kendine inanmayı, kararlı olmayı, sabretmeyi ve çaba göstermeyi öğretir.

Anlık bir tecrübe ile bir anda gözlerinin parladığını ve gururu izlersiniz yüzlerinde.

 

  • Ekrandan uzak kalarak doğa ile iç içe olma fırsatı kazandırır.

 

Doğa her duygumuzu harekete geçirir. Doğada olan çocuk görür, dokunur, koklar, tadar, duyar.

 

Duyusal kazanım hayatı zenginleştirir ve yaşamı doygunlaştırır. Duvarlar arasında geçirilen zaman duyuları köreltir ve hayattaki basit zevklerden mahrum bırakır.

 

Dışarıda geçirilen zaman çocukları hareket etmeye teşvik eder.

 

Çocuklar serbestçe koştuklarında, ip atladıklarında, zıpladıklarında, tırmandıklarında, güldüklerinde ve temiz havayı ciğerlerine çektiklerinde fiziksel ve duygusal gelişim sağlarlar.

 

  • Olgunluk kazandırır.

 

Konfor alanından çıkan çocuk kendini keşfetmeye başlar.

 

Yeni deneyimler yaşamaya zorunlu kaldıklarında yeni yönlerini tanırlar. Gelecek seçimlerinde bilinçli olmalarına yardımcı olacak becerilerini tanımlarlar. Bireye bir bütün olarak bakmayı öğrenirler ve farklılıklara saygı duymaya başlarlar.

 

 

  • Entelektüel uyarım kazandırır.

 

Akademik yapıları ile yaz okulları öğrenim kaybına karşı beyni canlı tutar.

 

Akademik içeriğe farklı bir bakış sağlarken zenginleştirilmiş deneyim olanağı sunar.

 

Beynin durağanlaşması ile yaşanan yaz öğrenim kaybına önlem oluştururlar.

 

Programlarda yer alabilecek düzenli kitap okuma saatleri veya eğlenceli matematik aktiviteleri yaz bitiminde okula başlanıldığında geçen adapte olma ve beyni tekrar öğrenme bilincine getirme sürecine mani olur.

 

Her çocuk kendine özgündür ancak benim inancıma göre her çocuk yaz okullarından kazançlı ayrılır.

 

Çocuğunuzun ilgi alanı ne olursa olsun yaz okulları başta sosyal beceri olmak üzere duygusal ve bilişsel gelişim sağlar. Kendi çocukluğunuzdan hatırlayacaksınız yazlık arkadaşlıklarınızı hatta ilk yaz aşkınızı, ilk ayrılık tecrübenizi ve ömür boyu hatırlanacak anılarınızı…

 

Yazı boş vakit olarak düşünmeyin, hayat becerisi kazanmak ve gelişimsel olarak bir fırsat olduğu kadar akademiden uzak kalınmaması gereken bir süreç.

 

Dolu dolu bir yaz tatili dilerim!