Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Dr. Erdem Beyoğlu
Eylül ayının gelmesi ile birlikte her ailede yeni bir telaş ortaya çıkar. Okul hazırlığı.
Okul, birçok alanda çocuğun gelişimine katkıda bulunan önemli bir yerdir. Okul sayesinde çocuklar zihinsel ve sosyal açıdan kendilerini geliştirirken toplumsal kurallara uymayı ve birey olmayı öğrenirler. Yani, ruhsal açıdan, okul sadece ders yapılan bir yer değil, tam aksine çocuğun gelişimini destekleyen ve olgunlaştıran bir merkezdir.
Tüm bunların yanında okul, evden ilk ayrılış anlamına da gelmektedir. Bu durum bazen anne – babalarda ve çocuklarda kaygılara neden olmakta ve bu kaygılar sağlıklı bir şekilde yönetilmediği takdirde ciddi sıkıntılara yol açmaktadır.
Okula başlama dönemlerinde, çocuğunuzun en önemli ihtiyacının güven duygusu olduğunu unutmayınız. Eğer bu dönemde anne—baba kaygılıysa, bu durum çocuklarına da yansıyarak onları da kaygılı yapacaktır. Çocuğunu kaygılı gören anne—baba ise daha da kaygılanacaktır ve bu süreç kısır bir döngü şeklinde devam edip gidecektir. Sonunda kaygısı giderek artan çocuk korkacak, ağlayacak ve panik yapacaktır. Bu da onun okula sağlıklı bağlanmasını ve okulu sevmesini engelleyecektir. Bu nedenle çocuğun okula uygun bir şekilde hazırlanması büyük bir önem taşımaktadır. Okul açılmadan önce ve okul açıldığı sırada çocuğunuzun kaygısını azaltıp uyum becerisini artırabilecek öneriler aşağıda belirtilmiştir. Bunlar;
- Okul hazırlığına mümkün olduğunca erken başlayınız. Bu amaçla onu diğer çocuklarla tanışabileceği, eğlenceli oyunlar oynayabileceği ve kendini rahatça ifade edebileceği park gibi oyun alanlarına götürünüz.
- Çocuğunuzun özgüvenini ve tek başına karar verme becerisini geliştirmek amacıyla market gibi yerlerde ufak tefek alışveriş yapmasına (ürün seçmesine, ücret ödemesine vs.) olanak sağlayınız.
- Okulda tuvalet ihtiyacını korkmadan rahat bir şekilde yapabilmesi için evde tuvalet temizliğini öğretiniz ve tuvaleti geldiğinde tek başına yapabilmesini sağlayınız.
- Okulda kendisini güvende hissedebilmesi için evde giysilerini giyip çıkarabilmesine, ellerini yıkayabilmesine, ayakkabılarını tek başına bağlayabilmesine ve çantasını taşıyabilmesine olanak sağlayınız.
- Okula başlamadan önce mutlaka okul hakkında bilgi veriniz ve okulun sadece ders yeri olmadığını, içerisinde oyunların da olduğu eğlenceli bir ortam olduğunu vurgulayınız. Orada tanışacağı yeni arkadaşlarla eğlenceli oyunlar oynayabileceğini belirtiniz.
- Okula başlamadan önce çocuğunuzla birlikte okula giderek okulu gezmeye çalışınız. Sınıfları, oyuncakları, parkları ve diğer oyun alanlarını görmesine ve incelemesine olanak sağlayınız.
- Mümkünse okul açılmadan önce öğretmeni ile görüşmesini ve tanışmasını sağlayınız.
- Okulda kendisini güvende hissetmediği zamanlarda veya bir sorun yaşadığı durumlarda öğretmeninden yardım istemesi gerektiğini ve kötü bir durumda kendisini nasıl koruyabileceğini oyunlarla anlatmaya çalışınız.
Son olarak, tüm bunlara rağmen çocuğunuzun okula başlarken bir miktar ağlayabileceğini, mutsuz olabileceğini ve sizden ayrılmak istemeyebileceğini unutmayınız. Böyle bir durumun, sizin rahat ve huzurlu olmanız halinde kısa sürede atlatılabileceğini ancak ilerlemesi halinde çocukta Okul Korkusunun gelişebileceğini ve bunun da ciddi ruhsal sonuçlara neden olabileceğini unutmayınız. Böyle bir durumla karşılaşmanız halinde mutlaka profesyonel destek almanız gerekmektedir.